Trek de studentencultuur recht

Ik weet nog goed hoe ik als 18-jarige met een geromantiseerd beeld van de corpsbal begon aan mijn studententijd in Groningen. De gouden TV-serie ‘Feuten’ had het voor elkaar gekregen dat ik al melancholisch verlangde naar een studententijd die ik nog moest hebben. Ik was vastberaden om bij een vereniging te gaan. Zodoende sloot ik mij aan bij een semi-corporale studentenroeivereniging, Aegir. Binnen een paar maanden beheerste ik de traditionele mores, stuko(Studentikoos) woordenschat en was ik mezelf al helemaal verloren in de act. De karikaturale wijze waarop verengingsnormen en -waarden controle namen over mijn doen en laten voelde speels en onschuldig aan. Vergelijkbaar met de wijze waarop kinderen vadertje-moedertje spelen.

Na enige tijd verloor het zijn onschuld. De act, de woordenschat, de mores, allemaal stamden ze af van een scheef patriarchaal waardensysteem. Niet dat ik daar toen deze woorden voor had, maar wel het gevoel. De waarden die -vroeger- werden toegeschreven aan de vrouw zoals zorgzaamheid, openheid en empathie, worden nog altijd chronisch ondergewaardeerd binnen de Nederlandse studentencultuur en staan daarmee veel minder centraal dan de andere helft van de waarden, de mannelijke.

Er was en is geen ruimte om die waarden te ontwikkelen binnen de grotere studentenverenigingen, zeker niet als man. Maar ook als vrouw is het zaak dat jij de mannelijke waarden centraal zet, want wil je een respectabele behandeling krijgen dan moet je de verenigingswaarden, die vooral uit mannelijke bestaan, eigen maken.

Een voorbeeld hiervan is hoe er onder studenten wordt omgegaan met seks. Met iemand naar bed gaan of met iemand neuken (en dan zeg ik het nog netjes) wordt vaak gereduceerd tot een overwinning of geslaagde jacht. Ook moet je op de toko vooral niet over de kwetsbaarheid en intimiteit van een vrijpartij beginnen. Men heeft liever dat je het simpel houdt. Dit kan ik niet anders zien als een zeer patriarchale opvatting over seks.

Vaak wordt de serieusheid van dit proces gebagatelliseerd door het te verbloemen als act. Maar zoals Harry Mullisch het ooit verwoordde “De corpsstudent speelt net zolang de man met de grote bek, tot hij het is.”. Dus voor je het weet is die eens zo joviale studenten-act versteend tot corporate fact.

Nou is erop zichzelf niks mis met het feit dat jongeren spelenderwijs een bepaalde cultuur eigen maken. Dit is een menselijke vorm van leren. Maar als de studentencultuur de speeltuin is die jongeren klaarstoomt voor de toekomstige orde, dan zou progressief NL er beter aan doen de studentenverenigingen verder te emanciperen. 

Ditmaal niet enkel door vrouwen gelijk te behandelen, maar ook door vrouwelijke waarden gelijk te behandelen. Alleen op deze manier kan de scheve cultuur worden rechtgetrokken. Waardoor we voortaan niet louter de mens met de grote bek cultiveren, maar ook de mens met het open hart, de mens met de empathische blik en de mens met de zorgzame hand.

05-10-23